Cùng với sự phát triển của thế giới hiện đại số, nhiều talkshow (chương trình trò chuyện) đã nở rộ và chiếm được nhiều sự quan tâm và tình cảm của người xem. Có thể kể đến những talkshow như Vợ chồng son, Bạn muốn hẹn hò, Yêu là cưới, … rất nổi tiếng tại Việt Nam.
Trong trường hợp, một talkshow bị cố ý nhái lại một phần hoặc toàn bộ nội dung để cải biên thành một chương trình khác mà không được sự đồng ý của chủ sở hữu thì sẽ gây ra một tổn thất vô cùng lớn. Số lượng người xem cho chương trình talkshow bị giảm sút, quyền lợi nhà tài trợ không được bảo toàn, doanh thu xuống dốc, tính độc quyền, nguyên bản bị mất đi. Do đó, khi có ý tưởng về một chương trình talkshow độc đáo, cần thiết phải bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ đối với chương trình này.
I. Cơ sở pháp lý:
– Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 được sửa đổi, bổ sung năm 2019 và 2022 (Sau đây gọi tắt là “Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005”);
– Nghị định số 17/2023/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Sở hữu trí tuệ về quyền tác giả, quyền liên quan
II. Nội dung:
1. Cơ sở để đăng ký quyền sở hữu trí tuệ đối với talkshow:
– Theo khoản 1 điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 quy định: “1. Quyền sở hữu trí tuệ là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tài sản trí tuệ, bao gồm quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng.”
Tài sản trí tuệ được hiểu là sản phẩm do con người tạo ra trong quá trình lao động sáng tạo. Để thực hiện được một chương trình talkshow dài tập, chương trình cần phải có kịch bản (format). Đây là sản phẩm do con người tạo ra, do đó được xem là tài sản trí tuệ và phát sinh quyền sở hữu trí tuệ của tác giả format.
– Đối tượng được đăng ký bản quyền của talkshow là kịch bản (format) chương trình vì bởi lẽ talkshow chỉ có một kịch bản (format) được áp dụng chung cho tất cả các tập, không giống như phim ảnh. Talkshow ghi dấu ấn với khán giả cũng như tạo điểm nhấn khác biệt với các talkshow khác thông qua hình ảnh người dẫn chương trình (MC), lối dẫn dắt, sắp xếp chương trình, nội dung chủ đề, … Ví dụ: Chương trình Vợ chồng son có hai người MC cố định là nghệ sĩ Hồng Vân và Quốc Thuận, khách mời là những cặp vợ chồng trẻ, tập trung khai thác cuộc sống từ lúc yêu cho đến cuộc sống vợ chồng.
Kịch bản được phân loại là đối tượng tác phẩm văn học được bảo hộ theo điểm a khoản 1 điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005: “a) Tác phẩm văn học, khoa học, sách giáo khoa, giáo trình và tác phẩm khác được thể hiện dưới dạng chữ viết hoặc ký tự khác;”
2. Thủ tục đăng ký quyền sở hữu trí tuệ đối với talkshow
Theo điều 39 Nghị định số 17/2023/NĐ-CP quy định, thủ tục đăng ký quyền sở hữu trí tuệ đối với talkshow như sau:
a. Hồ sơ:
– Tờ khai đăng ký quyền tác giả, đăng ký quyền liên quan (theo mẫu)
– 02 bản sao tác phẩm (bao gồm cả bản điện tử)
– Văn bản ủy quyền nếu người nộp hồ sơ
– Tài liệu chứng minh là chủ sở hữu quyền:
+ Tài liệu chứng minh nhân thân đối với cá nhân (01 bản sao Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân hoặc Hộ chiếu) hoặc chứng minh tư cách pháp lý đối với tổ chức (01 bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy phép thành lập hoặc Quyết định thành lập)
+ Tài liệu chứng minh chủ sở hữu quyền do:
- Giao nhiệm vụ sáng tạo là quyết định giao nhiệm vụ hoặc xác nhận giao nhiệm vụ cho cá nhân thuộc đơn vị, tổ chức đó;
- Giao kết hợp đồng sáng tạo là hợp đồng, thể lệ, quy chế tổ chức cuộc thi;
- Được thừa kế là văn bản xác định quyền thừa kế có công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật;
- Được chuyển giao quyền là hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, mua bán, góp vốn bằng văn bản có công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật;
- Trong trường hợp tác giả không đồng thời là chủ sở hữu quyền, tác giả phải có văn bản cam đoan về việc tự sáng tạo và sáng tạo theo quyết định hoặc xác nhận giao việc; hợp đồng; tham gia cuộc thi và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung cam đoan.
- Do giao nhiệm vụ sáng tạo, giao kết hợp đồng sáng tạo quy định tại khoản này phải là bản gốc hoặc bản sao có công chứng, chứng thực;
+ Văn bản đồng ý của các đồng tác giả, nếu tác phẩm có đồng tác giả;
+ Văn bản đồng ý của các đồng chủ sở hữu, nếu quyền tác giả, quyền liên quan thuộc sở hữu chung;
+ Trường hợp trong tác phẩm có sử dụng hình ảnh cá nhân của người khác thì phải được sự đồng ý bằng văn bản của người đó theo quy định của pháp luật.
b. Nơi nộp: Cục Sở hữu trí tuệ
c. Thời gian xử lý: 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ
Công ty Luật TNHH HT Legal VN tự hào là Công ty Luật chuyên nghiệp trong hệ thống tư vấn pháp lý doanh nghiệp, đồng hành cùng doanh nghiệp phát triển an toàn trong thời đại kinh tế thị trường. Nếu có nhu cầu tư vấn, vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH HT LEGAL VN
VP1: 37/12 Hẻm 602 Điện Biên Phủ, P.22, quận Bình Thạnh, Tp. Hồ Chí Minh (Bên cạnh UBND phường 22)
VP2: 207B Nguyễn Phúc Chu, P.15, quận Tân Bình, Tp. Hồ Chí Minh
Email: info@htlegalvn.com Hotline: 09 6161 4040 – 09 4517 4040
