Xem xét thẩm định tại chỗ là một trong những biện pháp xác minh thu thập chứng cứ theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự do Tòa án thực hiện, có sự tham gia chứng kiến của đại diện UBND hoặc Công an cấp xã hoặc cơ quan, tổ chức quản lý và đương sự, nhằm giúp cho cơ quan tố tụng xác định chính xác diện tích, hình thể thửa đất có tranh chấp, làm cơ sở cho việc giải quyết vụ án đúng quy định của pháp luật. Sau đây HT Legal VN xin chia sẻ những vấn đề pháp lý sau
– Căn cứ pháp lý:
+ Bộ luật tố tụng dân sự 2015.
– Nội dung:
1. Quyền và nghĩa vụ thu thập và giao nộp tài liệu chứng cứ
Theo Điều 6 Bộ luật tố tụng dân sự: Đương sự có quyền và nghĩa vụ chủ động thu thập, giao nộp chứng cứ cho Tòa án và chứng minh cho yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp. Nếu đương sự không thể thu thập tài liệu, chứng cứ thì có quyền yêu cầu Tòa án có trách nhiệm hỗ trợ và tòa án chỉ tiến hành thu thập, xác minh chứng cứ trong những trường hợp do Bộ luật này quy định.
Căn cứ khoản 2 Điều 97 Bộ luật tố tụng dân sự quy định một trong các trường hợp do Bộ luật tố tụng dân sự quy định thì Tòa án có thể tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ để thu thập tài liệu, chứng cứ. Khi tiến hành xem xét thẩm định tại chỗ, Tòa án phải ra quyết định, trong đó nêu rõ lý do và yêu cầu của Tòa án.
Như vậy, khi đã bước vào giai đoạn tố tụng thì đương sự có nghĩa vụ phải cung cấp chứng cứ, chủ động thu thập tài liệu chứng cứ giao nộp cho Tòa để chứng minh yêu cầu của mình, tòa án là cơ quan tiến hành tố tụng không tham gia với tư cách là khách mời, người làm chứng để đương sự xác lập chứng cứ. Trường hợp Tòa án tiến hành thẩm định thì phải thực hiện theo trình tự thủ tục của Bộ luật tố tụng dân sự
2. Quy định về thủ tục xem xét, thẩm định tại chỗ
– Điều kiện khi tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ: Theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy cần thiết, , Thẩm phán tiến hành việc xem xét, thẩm định tại chỗ.
Khi tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ Tòa án phải ra quyết định, trong đó nêu rõ lý do và yêu cầu của Tòa án.
– Nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ: Người yêu cầu Tòa án xem xét, thẩm định tại chỗ phải nộp tiền tạm ứng chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ theo yêu cầu của Tòa án. Trường hợp Tòa án xét thấy cần thiết và quyết định xem xét, thẩm định tại chỗ thì nguyên đơn, người yêu cầu giải quyết việc dân sự, người kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm phải nộp tiền tạm ứng chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ.
– Thành phần tham gia: Thẩm phán tiến hành việc xem xét, thẩm định tại chỗ với sự có mặt của đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Công an xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi có đối tượng cần xem xét, thẩm định và phải báo trước việc xem xét, thẩm định tại chỗ để đương sự biết và chứng kiến việc xem xét, thẩm định đó.
– Lập Biên bản khi tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ: Việc xem xét, thẩm định tại chỗ phải được ghi thành biên bản. Biên bản phải ghi rõ kết quả xem xét, thẩm định, mô tả rõ hiện trường, có chữ ký của người xem xét, thẩm định và chữ ký hoặc điểm chỉ của đương sự nếu họ có mặt, của đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Công an xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi có đối tượng được xem xét, thẩm định và những người khác được mời tham gia việc xem xét, thẩm định. Sau khi lập xong biên bản, người xem xét, thẩm định phải yêu cầu đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Công an xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi có đối tượng được xem xét, thẩm định ký tên và đóng dấu xác nhận.
3. Vậy một trong các đương sự mời Tòa án, Văn phòng đăng ký đất đai chứng kiến việc đo vẽ, thẩm định tài sản trên đất tranh chấp có đúng không?
Căn cứ vào các quy định về quyền và nghĩa vụ của đương sự khi tham gia tố tụng và trách nhiệm quyền hạn của cơ quan tiến hành tố tụng nêu trên.
Ta thấy, khi đang trong quá trình tố tụng đương sự đưa ra yêu cầu thì phải cung cấp tài liệu, chứng cứ, chứng minh cho yêu cầu của mình là hợp pháp. Nếu đương sự đã áp dụng các biện pháp cần thiết để thu thập tài liệu, chứng cứ mà vẫn không thể tự mình thu thập được thì có quyền yêu cầu Tòa án thu thập.
Lúc này Tòa án sẽ là cơ quan chủ trì trong việc thu thập tài liệu chứng cứ, trong trường hợp xem xét thẩm định tại chỗ đối với tài sản tranh chấp thì Tòa án phải ra Quyết định, đương sự yêu cầu phải có trách nhiệm đóng tiền tạm ứng chi phí thẩm định, các thành phần tham dự và trình tự thực hiện thẩm định sẽ căn cứ vào Bộ luật tố tụng dân sự.
Tòa án không tham gia với tư cách là bên chứng kiến hoặc làm chứng để đương sự tạo lập chứng cứ.
Như vậy, việc một trong các đương sự mời Tòa án, Văn phòng đăng ký đất đai chứng kiến việc đo vẽ, thẩm định tài sản trên đất tranh chấp là không đúng quy định của Bộ luật tố tụng dân sự.
CÔNG TY LUẬT TNHH HT LEGAL VN
VP1: 37/12 hẻm 602 Điện Biên Phủ, P.22, quận Bình Thạnh, Tp. Hồ Chí Minh (Cạnh UBND phường 22).
VP2: 207B Nguyễn Phúc Chu, P.15, quận Tân Bình, Tp. Hồ Chí Minh
Email: info@htlegalvn.com Hotline: 09 6161 4040 – 09 4517 4040
